บทที่ 5
ความพยายามอย่างมากของความเชื่อในตรีเอกานุภาพ
ที่จะพิสูจน์ว่า พระเยซูทรงถูกเรียกว่า
“พระเจ้า” ในพระคัมภีร์ใหม่
หมายเหตุ: Theos เป็นคำภาษากรีกสำหรับ “พระเจ้า” (เปรียบเทียบ, เทววิทยา[1]) นี่เป็นการทับศัพท์ของ θεός หรือ ΘΕΟΣ (ตัวเขียนที่เป็นตัวพิมพ์เล็กและตัวพิมพ์ใหญ่) เราใช้ theos ในการพิเคราะห์ของเรา ยกเว้นเมื่ออ้างถึงนักเขียนที่ใช้ θεός หรือ ΘΕΟΣ แต่ทั้งหมดหมายถึง “พระเจ้า”
คำถามที่สร้างความหนักใจให้กับบรรดาผู้เชื่อในตรีเอกานุภาพ
ในบทที่แล้วเราได้เห็นว่า พระเจ้าเที่ยงแท้องค์เดียวก็คือพระบิดา ไม่ใช่พระบุตร เช่นนั้นแล้ว พระเยซูทรงเคยเรียกตัวพระองค์เองว่า theos (พระเจ้า) หรือไม่? และพระคัมภีร์เคยเรียกพระเยซูว่า theos ไหม? นี่ไม่ใช่คำถามที่ล้อเล่นหรือเป็นคำกล่าวพล่อยๆ แต่เป็นคำถามสำคัญที่บรรดานักวิชาการพระคัมภีร์ได้ถกเถียงกัน แม้แต่บรรดานักวิชาการของความเชื่อในตรีเอกานุภาพเอง ความจริงที่คำถามดังกล่าวอาจถูกหยิบยกขึ้นมาตั้งแต่แรกและถกเถียงกันนั้น อาจสร้างความประหลาดใจให้กับผู้ที่เชื่อว่า ความเป็นพระเจ้าของพระคริสต์เป็นข้อเท็จจริงที่ได้รับการยอมรับมากกว่าการตรวจสอบจากพระคัมภีร์
แต่สำหรับไบรอัน เจ ไรท์[2] นักวิชาการพระคัมภีร์และผู้เชื่อในตรีเอกานุภาพแล้ว คำถามที่ว่าพระเยซูทรงเคยถูกเรียกอย่างชัดเจนว่า theos ในพระคัมภีร์ใหม่หรือไม่นั้น ไม่ใช่คำถามที่โคมลอย แต่เป็นสิ่งที่สมควรได้รับการตรวจสอบทางวิชาการเขาตรวจสอบคำถามนี้ว่าพระเยซูทรงเคยถูกเรียกว่าtheosหรือไม่ ในข้อเขียนที่ยาวและอัดแน่น (มี 149 เชิงอรรถ) ซึ่งมีหัวข้อว่า พระเยซูเป็น ΘΕΟΣ: การตรวจสอบต้นฉบับเดิม[3] ก่อนที่ผมจะสรุปการค้นพบที่สำคัญของเขา มีสามสิ่งที่ผมจำเป็นต้องบอกให้ทราบล่วงหน้า
• ผู้เขียน, ไบรอัน เจ ไรท์ เป็นผู้ที่เชื่อในตรีเอกานุภาพที่ร้อนรน
• ข้อเขียนของเขาเป็นบทสุดท้ายของหนังสือ ทบทวนการใช้ศัพท์ผิดในพันธสัญญาใหม่ ซึ่งเรียบเรียงโดยดาเนียล บี วอลเลซ[4] ผู้ที่เชื่อในตรีเอกานุภาพที่ร้อนรนพอๆกัน
• ไรท์ตรวจสอบคำถามนี้ (ว่าพระเยซูทรงถูกเรียกอย่างชัดเจนว่า theos หรือไม่) จากแง่มุมต่างๆ โดยเฉพาะในเรื่องการวิจารณ์ตัวบทของพระคัมภีร์[5] วิธีนี้มีข้อดีในการหลีกเลี่ยงความเอนเอียงตามความเชื่อในตรีเอกานุภาพของพระคัมภีร์ภาษาอังกฤษ เช่น ฉบับ ESV และ NASB[6] ดังนั้นจึงเป็นการขจัดความบิดเบือนออกไปได้เปลาะหนึ่งที่เป็นไปได้จากการตรวจสอบของเรา
ภาวะกลืนไม่เข้าคลายไม่ออกในความเชื่อตรีเอกานุภาพของไรท์
ไรท์เริ่มต้นข้อเขียนของเขาด้วยข้อสังเกตที่สำคัญว่า “นักวิชาการพระคัมภีร์ใหม่ส่วนใหญ่ทุกคน” ตั้งแต่อลันด์ไปจนถึงซิ้นซ์[7] ได้ทำการค้นหาข้อความในพระคัมภีร์ใหม่ที่เรียกพระเยซูอย่างชัดเจนว่า theos คำกล่าวนี้น่าประหลาดใจเมื่อคุณคิดถึงเรื่องนี้ นั่นเป็นการเตือนไว้ล่วงหน้าว่า ข้ออ้างอิงถึงพระเยซูในพระคัมภีร์ใหม่เป็น theos นั้นหายาก และอาจไม่มีอยู่เลย
จากนั้นไรท์ก็วิจารณ์ความหวังที่จอมปลอมว่า การค้นหาข้ออ้างอิงในพระคัมภีร์ใหม่ถึงพระเยซูว่าเป็น theos นั้นไม่ได้เป็น “เรื่องยาก” เขายังปฏิเสธความเพ้อฝันของคริสเตียนส่วนใหญ่ที่เข้าใจว่ามี “ข้อความพระคัมภีร์มากมายที่ใช้พิสูจน์ได้” ที่อ้างถึงพระเยซูว่าเป็น theos ถึงแม้ว่าไรท์จะเป็นผู้เชื่อในตรีเอกานุภาพที่ร้อนรน แต่ก็เดินหน้าที่จะแจกแจง “อุปสรรค” หลายอย่างให้กับผู้ที่คิดว่าพระเยซูทรงถูกเรียกอย่างชัดเจนว่า theos (θεός, “พระเจ้า”) ในพระคัมภีร์
ผู้เขียนพระกิตติคุณสามเล่มแรก ไม่มีคนใดอ้างคำเรียก θεός กับพระเยซูอย่างชัดเจน พระเยซูไม่เคยใช้คำว่า θεός กับพระองค์เอง คำเทศนาในหนังสือกิจการของอัครทูต ไม่ได้อ้างคำเรียก θεός กับพระเยซู ไม่มีการยอมรับของคริสเตียนว่าพระเยซูเป็น θεός มีอยู่ก่อนปลายยุค 50 ก่อนการโต้แย้งของเอเรียสในศตวรรษที่สี่นั้น เห็นได้ชัดว่ามีต้นฉบับภาษากรีกจำนวนน้อยที่ยืนยันข้อความ “Jesus-θεός” ดังกล่าว และอาจเป็นไปได้ว่าปัญหาที่ใหญ่ที่สุดของการศึกษาเกี่ยวกับพระคริสต์[8]ในพระคัมภีร์ใหม่เกี่ยวกับหัวข้อนี้ก็คือ ความคลาดเคลื่อนกันของตัวบทที่มีอยู่ในทุกข้อความที่อาจเป็นได้ ที่พระเยซูได้ทรงถูกอ้างถึงอย่างชัดเจนว่าเป็น θεός
คำอ้างอิงนี้ควรจะอ่านเป็นครั้งที่สองและครั้งที่สาม เพื่อเราจะเข้าใจความร้าย แรงของภาวะที่กลืนไม่เข้าคายไม่ออกของความเชื่อในตรีเอกานุภาพ ทุกประโยคในข้อความที่ตัดตอนมานี้เป็นอุปสรรคอย่างมากต่อการรีบร้อนสรุปว่า พระเยซูทรงถูกเรียกอย่างชัดเจนว่า theos (“พระเจ้า”) ในพระคัมภีร์ใหม่ ประโยคสุดท้ายของไรท์บอกเราอีกว่า “ปัญหาที่ใหญ่ที่สุดกับการศึกษาเกี่ยวกับพระคริสต์ในพระคัมภีร์ใหม่” ก็คือ ความแตกต่างกันของตัวบท (เช่น หลักฐานของตัวบทที่ขัดแย้งกัน) ให้ความสนใจ “ทุก” ข้อความที่อาจพูดถึงพระเยซูว่าเป็น theos นี่เป็นภาวะที่กลืนไม่เข้าคายไม่ออกที่ยุ่งยากมากที่สุดสำหรับไรท์ และเขาเน้นย้ำความคิดเห็นของเขาในเชิงอรรถ ที่เขาบอกว่ามันอาจ “น่าเสียดาย” ในกรณีที่ข้อพระคัมภีร์ทั้งหมดซึ่งอาจพูดถึงพระเยซูว่าเป็น theos นั้นอาจเป็นตัวบทน่าสงสัย
ในอีกหนึ่งเชิงอรรถ ไรท์สังเกตว่าพระเยซูทรงแยกตัวของพระองค์เองจากพระเจ้า ดังที่ตรัสว่า “ท่านเรียกเราว่าประเสริฐทำไม ไม่มีใครประเสริฐเว้นแต่พระเจ้าองค์เดียว” (มาระโก 10:18; ลูกา 18:19) จากนั้นไรท์ก็ชี้ให้เราเห็นมุมมองของบิชอป เอช ดับบลิว มอนเตฟิโอเร[9] ที่ตรงนี้พระเยซูกำลังทรงปฏิเสธความเป็นพระเจ้าของพระองค์เองอย่างชัดเจน (การปฏิเสธเพื่อจะเห็นด้วยกับยอห์น 17:3[10])
ไรท์ปฏิเสธสิบข้อความเริ่มแรก
ไรท์จึงรวบรวม 17 ข้อความจากพระคัมภีร์ใหม่ ที่เขาคิดว่าอาจพูดถึงพระเยซูได้ว่าเป็น theos (“พระเจ้า”) แต่เขาปฏิเสธ 10 ข้อความเริ่มแรกด้วยเหตุผลหลายๆประการ โดยเก็บไว้เพียง 7 ข้อความเพื่อการตรวจสอบรอบต่อไป ต่อไปนี้เป็น 10 ข้อความที่ถูกปฏิเสธพร้อมคำอธิบายของผมถึงเหตุผลที่เขาปฏิเสธข้อเหล่านั้น
|
ข้อความพระคัมภีร์ฉบับอีเอสวี
|
คำอธิบาย: แต่ละช่องในตารางนี้มีสองส่วน ส่วนแรกแสดงข้อความพระคัมภีร์ (ฉบับ ESV) ส่วนที่สองแสดงเหตุผลของไรท์ที่ไม่รวมข้อความ (ตามที่เบนท์ลี่ ชาน อธิบาย) |
|
โรม 9:5 พวกเขาป็นของบรรพชน และพระคริสต์ก็มาจากเชื้อสายของพวกเขาทางเนื้อหนัง คือพระคริสต์ผู้เป็นพระเจ้าเหนือสารพัด ผู้ได้รับการสรรเสริญเป็นนิตย์ อาเมน
|
ปัญหาของเครื่องหมายวรรคตอน ต้นฉบับพระคัมภีร์ใหม่ภาษากรีกแรกสุด ไม่มีเครื่องหมายวรรคตอน โดยปกติแล้วนี่ไม่ใช่ปัญหาเมื่อเราอ่านพระคัมภีร์ใหม่ภาษากรีก เพราะบริบทมักแก้ไขทุกความคลุมเครือที่อาจเกิดขึ้นจากการขาดเครื่องหมายวรรคตอน แต่มันทำให้เกิดปัญหาในกรณีของโรม 9:5 เพราะความหมายของข้อนี้ถูกควบคุมโดยวิธีการใส่เครื่องหมายวรรคตอนของเราที่เป็นคนสมัยใหม่ วิธีหนึ่งของการใส่เครื่องหมายวรรคตอนทำให้พระคริสต์เป็นเหมือนพระเจ้า อีกวิธีหนึ่งทำให้พระคริสต์แตกต่างจากพระเจ้า เพราะความคลุมเครือนี้เอง ไรท์จึงไม่ถือว่าโรม 9:5 เป็นข้อความที่พิสูจน์ในการเรียกพระคริสต์ว่า theos
|
|
โคโลสี 2:2 ...ที่จะทำให้เขาเปี่ยมด้วยความมั่นใจอย่างบริบูรณ์ในด้านความเข้าใจ และรู้ถึงความล้ำลึกของพระเจ้า ซึ่งก็คือพระคริสต์ |
โครงสร้างและรูปแบบของภาษาที่ไม่แน่นอน เป็นสิ่งที่ไม่แน่นอนว่าโครงสร้างและรูปแบบของภาษาของข้อนี้จะให้เราสามารถระบุพระคริสต์กับ theos
|
|
มัทธิว 1:23 “ดูเถิด หญิงพรหมจารีคนนั้นจะตั้งครรภ์ และคลอดบุตร ชายคนหนึ่ง และพวกเขาจะเรียกนามของท่านว่าอิมมานูเอล” (ซึ่งหมายถึง พระเจ้าสถิตกับเรา)
|
ความไม่แน่นอนเกี่ยวกับวิธีตีความของชื่อ เป็นสิ่งที่ไม่แน่นอนว่าความหมายของชื่อ อิมมานูเอล (“พระเจ้าสถิตกับเรา”) จะต้องถูกนำมาใช้เพื่อระบุพระเยซูกับ theos ความจริงแล้ว ชื่อชาวยิวหลายคนจะมีรูป แบบย่อของ YHWH หรือ Elohim |
|
ยอห์น 17:3 และนี่คือชีวิตนิรันดร์ ที่พวกเขารู้จักพระองค์ ผู้ทรงเป็นพระเจ้าเที่ยงแท้องค์เดียว และพระเยซูคริสต์ที่พระองค์ทรงส่งมา |
โครงสร้างและรูปแบบของภาษาที่ไม่แน่นอน เป็นสิ่งที่ไม่แน่นอนว่าโครงสร้างและรูปแบบของภาษาของข้อนี้จะให้เราระบุพระเยซูคริสต์กับ theos
|
|
เอเฟซัส 5:5 ขอท่านจงรู้ชัดถึงเรื่องนี้ว่า ทุกคนที่ล่วงประเวณีหรือผู้ที่ผิดศีลธรรมหรือผู้ที่โลภ (ซึ่งก็คือคนนับถือรูปเคารพ) จะไม่มีมรดกในแผ่นดินของพระคริสต์และของพระเจ้า
|
โครงสร้างและรูปแบบของภาษาที่ไม่แน่นอน เป็นสิ่งที่ไม่แน่นอนว่าโครงสร้างและรูปแบบของภาษาของข้อนี้จะให้เราระบุพระคริสต์กับ theos
|
|
2 เธสะโลนิกา 1:12 เพื่อว่าพระนามของพระเยซูองค์พระผู้เป็นเจ้าของเรา จะได้รับพระเกียรติในท่านทั้งหลาย และท่านจะได้รับเกียรติในพระองค์ ตามพระคุณของพระเจ้าและพระเยซูคริสต์องค์พระผู้เป็นเจ้าของเรา
|
โครงสร้างและรูปแบบของภาษาที่คลุมเครือ อนุประโยคสุดท้ายของข้อนี้สามารถแปลได้ว่า “ตามพระคุณของพระเจ้าและขององค์พระผู้เป็นเจ้าของเรา คือพระเยซูคริสต์” หรือว่า “ตามพระคุณของพระเจ้าของเรา และของพระเยซูคริสต์องค์พระผู้เป็นเจ้า” ไรท์คิดว่าแบบหลังน่าจะเป็นไปได้มากกว่า (เช่น เพราะข้อนี้ไม่ได้เทียบพระเยซูให้เท่าพระเจ้า)
|
|
1 ทิโมธี 3:16 เยี่ยมทีเดียว เราต้องยอมรับว่า ความล้ำลึกแห่งทางของพระเจ้านั้น นั่นคือ พระองค์ได้ทรงปรากฏในกายเนื้อหนัง ทรงได้รับการพิสูจน์โดยพระวิญญาณ เหล่าทูตสวรรค์ได้เห็น ทรงถูกประกาศออกไปท่ามกลางประชาชาติ ทรงได้รับการเชื่อวางใจจากคนในโลก และทรงถูกรับขึ้นไปด้วยพระสิริ
|
โครงสร้างและรูปแบบของภาษาที่ไม่แน่นอน เป็นสิ่งที่ไม่แน่นอนว่าโครงสร้างและรูปแบบของภาษาและบริบทของข้อนี้จะให้เราระบุพระคริสต์กับ theos
|
|
ทิตัส 2:13 ขณะที่เรากำลังรอคอยความหวังอันน่ายินดี และการปรากฏของพระสิริของพระเจ้ายิ่งใหญ่และพระเยซูคริสต์พระผู้ช่วยให้รอดของเรา
|
โครงสร้างและรูปแบบของภาษาที่ไม่แน่นอน เป็นสิ่งที่ไม่แน่นอนว่าโครงสร้างและรูปแบบของภาษาของข้อนี้จะให้เราระบุพระคริสต์กับ theos ดาเนียล บี วอลเลซ คิดว่าเป็นเช่นนั้น กอร์ดอน ฟี ซึ่งเป็นนักวิชาการพระคัมภีร์ใหม่และผู้เชื่อในตรีเอกานุภาพ คิดว่าไม่เป็นเช่นนั้น
|
|
1 ยอห์น 5:20 และเรารู้ว่าพระบุตรของพระเจ้าได้เสด็จมา และได้ประทานความเข้าใจแก่เรา เพื่อว่าเราจะรู้จักพระองค์ผู้เที่ยงแท้ และเราอยู่ในพระองค์ผู้เที่ยงแท้ ในพระเยซูคริสต์พระบุตรของพระองค์ พระองค์ทรงเป็นพระเจ้าเที่ยงแท้และเป็นชีวิตนิรันดร์
|
โครงสร้างและรูปแบบของภาษาที่ไม่แน่นอน เป็นสิ่งที่ไม่แน่นอนว่าโครงสร้างและรูปแบบของภาษาของข้อนี้จะให้เราระบุพระเยซูคริสต์กับ theos
|
|
ยูดา 1:4 เพราะบางคนได้แอบแฝงเข้ามาในหมู่ท่าน การกล่าวโทษคนพวกนี้มีเขียนไว้นานแล้ว พวกเขาเป็นคนอธรรมที่บิดเบือนพระคุณของพระเจ้าของเรา มาเป็นช่องทางทำตามกิเลส และปฏิเสธพระเยซูคริสต์ผู้ทรงเป็นองค์เจ้านาย และองค์พระผู้เป็นเจ้าของเราแต่องค์เดียว
|
ความไม่แน่นอนของตัวบท ต้นฉบับที่ดีที่สุดต่างก็มี “องค์เจ้านายและองค์พระผู้เป็นเจ้า” (ไรท์ยอมรับความแตกต่างกันนี้) แต่บางต้นฉบับก็มี “พระเจ้าองค์เจ้านาย และองค์พระผู้เป็นเจ้า”
|
รายการสั้นๆ เจ็ดข้อของไรท์
ต่อไปนี้เป็นข้อพระคัมภีร์ที่เหลืออีกเจ็ดข้อที่ไรท์เชื่อว่า เป็นตัวเลือกที่ดีที่สุดในให้การอ้างอิงอย่างชัดเจนถึงพระเยซูว่าเป็น theos (“พระเจ้า”) เราอ้างอิงข้อเหล่านี้จากพระคัมภีร์ฉบับ ESV แต่ในอีกสองกรณีที่อ้างอิงก็มาจากพระคัมภีร์ฉบับ NJB[11] เพื่อแยกความไม่เชื่อที่โดดเด่นในตรีเอกานุภาพจากพระคัมภีร์ฉบับ ESV (ความแตกต่างระหว่างพระคัมภีร์สองฉบับจะถูกเน้นด้วยตัวหนา)
| ข้อพระคัมภีร์ จากฉบับ ESV (ที่มีสองข้อจากฉบับ NJB) |
| ยอห์น 1:1 ในปฐมกาลพระวาทะทรงดำรงอยู่ และพระวาทะทรงอยู่กับพระเจ้า และพระวาทะทรงเป็นพระเจ้า |
|
ยอห์น 1:18 ไม่มีใครเคยเห็นพระเจ้าเลย แต่พระเจ้าองค์เดียว ผู้ทรงอยู่เคียงข้างพระบิดา พระองค์ได้ทรงสำแดงพระเจ้าแล้ว
ฉบับนิวเยรูซาเล็ม (NJB) ไม่มีใครเคยเห็นพระเจ้าเลย แต่พระบุตรองค์เดียว ผู้สถิตอยู่ใกล้พระทรวงของพระบิดา ทรงสำแดงพระเจ้าแล้ว |
| ยอห์น 20:28 โธมัสทูลพระองค์ว่า “องค์พระผู้เป็นเจ้าของข้าพระองค์ พระเจ้าของข้าพระองค์” |
|
กิจการ 20:28 จงเฝ้าระวังทั้งตัวพวกท่านเองและฝูงแกะ ซึ่งพระวิญญาณบริสุทธิ์ทรงตั้งพวกท่านให้เป็นผู้ดูแล ให้เอาใจใส่ดูแลคริสตจักรของพระเจ้า ที่พระองค์ทรงได้มาด้วยพระโลหิตของพระองค์เอง
ฉบับนิวเยรูซาเล็ม (NJB) จงเฝ้าระวังทั้งตัวพวกท่านเองและฝูงแกะ ซึ่งพระวิญญาณบริสุทธิ์ได้ทรงตั้งพวกท่านไว้ให้เป็นผู้ดูแล ให้เลี้ยงดูคริสตจักรของพระเจ้า ที่พระองค์ทรงซื้อมาด้วยพระโลหิตของพระบุตรของพระองค์เอง |
| กาลาเทีย 2:20 ข้าพเจ้าถูกตรึงไว้กับพระคริสต์แล้ว ข้าพเจ้าเองไม่มีชีวิตอยู่ต่อไป แต่พระคริสต์ต่างหากที่มีชีวิตอยู่ในข้าพเจ้า และชีวิตซึ่งข้าพเจ้าดำเนินอยู่ในร่างกายขณะนี้ ข้าพเจ้าดำเนินอยู่โดยความเชื่อในพระบุตรของพระเจ้า ผู้ได้ทรงรักข้าพเจ้า และได้ทรงประทานพระองค์เองเพื่อข้าพเจ้า |
| ฮีบรู 1:8 แต่ส่วนพระบุตรนั้น พระองค์ตรัสว่า “ข้าแต่พระเจ้า พระที่นั่งของพระองค์ดำรงอยู่เป็นนิตย์และตลอดไป พระคทาแห่งความเที่ยงธรรมเป็นพระคทาแห่งอาณาจักรของพระองค์ |
| 2 เปโตร 1:1 สิเมโอนเปโตร ผู้รับใช้และอัครทูตของพระเยซูคริสต์ เรียน บรรดาผู้ที่ได้รับความเชื่อเช่นเดียวกับเรา โดยความชอบธรรมของพระเจ้าและพระเยซูคริสต์พระผู้ช่วยให้รอดของเรา[12] |
ข้อสรุปสุดท้ายของไรท์
เพื่อไม่ให้คุณต้องยุ่งยากกับรายละเอียดและข้ามการโต้ตอบเชิงวิชาการของไรท์กับเจ็ดข้อนี้ (เกี่ยวข้องกับการวิจารณ์ตัวบทและประเด็นอื่นๆ) และเข้าเรื่องข้อสรุปสุดท้ายของเขานั้น ผู้ที่ต้องการรายละเอียดและรู้พื้นฐานภาษากรีกและการวิจารณ์ตัวบทอยู่บ้าง ก็สามารถหาซื้อหนังสือของดาเนียล บี วอลเลซ ได้ที่ Amazon.com (ปกอ่อน, 284 หน้า, $23)
ในตอนท้ายของข้อเขียนของเขา ไรท์มาถึงบทสรุปสุดท้ายว่า ในพระคัมภีร์ใหม่ทั้งหมดนั้น มีแต่เฉพาะในยอห์น 20:28 (“องค์พระผู้เป็นเจ้าของข้าพระองค์ พระเจ้าของข้าพระองค์”) เท่านั้นที่พระเยซูทรงถูกเรียกอย่างชัดเจนว่า theos ด้วยความมั่นใจอย่างเต็มเปี่ยม! ไรท์เสนอข้ออื่นๆที่แน่ใจน้อยกว่า ซึ่งเขากล่าวว่า “ไม่มีเหตุผลที่จะสงสัย” ที่พวกเขาอ้างถึงพระเยซูว่าเป็น theos แม้ว่าจะมีความยุ่งยากเกี่ยวกับตัวบทหรืออื่นๆ
ในท้ายข้อเขียนของเขา ไรท์พูดอย่างมีชัยว่า “อย่างน้อยก็มีหนึ่งข้อความที่เรียกพระเยซูว่า θεός อย่างไม่มีข้อสงสัยด้วยประการทั้งปวง (ยอห์น 20:28)”
จากคำกล่าวนี้และคำกล่าวอื่นๆ ผมรู้สึกได้ว่า ไรท์ไม่พอใจกับสิ่งที่เขาได้รับ เกี่ยวกับความเป็นพระเจ้าของพระคริสต์ จากการตรวจสอบอย่างละเอียดของเขา กลับเป็นว่าข้อเขียนของเขาดูเหมือนจะบรรลุผลที่ตรงกันข้าม โดยการเผยให้เห็นข้ออ้างอิงจำนวนน้อยของพระคัมภีร์ใหม่ ที่อ้างถึงพระเยซูว่าเป็น theos
เนื่องจากยอห์น 20:28 ไม่ได้รับผลกระทบจากความไม่แน่นอนของตัวบท ไรท์จึงสรุปต่อไปว่า ด้วยเหตุนี้พระเยซูจึงถูกเรียกว่า theos ในข้อนี้ เขากล่าวว่า “ยอห์น 20:28 ไม่ว่าจะเลือกต้นฉบับใดที่แตกต่างกัน ก็มั่นใจได้เต็มที่ในการอ้างถึงพระเยซูว่าเป็น θεός” (หน้า 250)
แต่นี่คือคำพูดที่ไม่มีเหตุผล (ข้อสรุปที่ไม่ได้ตามเหตุผลจากหลักฐาน) เพราะความแน่นอนของตัวบทเพียงอย่างเดียวไม่ได้พิสูจน์อะไรนอกจากความแน่นอนของตัวบท ความแน่นอนของตัวบทของยอห์น 20:28 ไม่ได้ถูกบรรดานักวิชาการโต้แย้ง ความจริงแล้วเชิงอรรถเชิงวิเคราะห์ของพระคัมภีร์ใหม่ภาษากรีกฉบับ UBS5 ไม่ได้มีความคิดเห็นเกี่ยวกับข้อนี้
ผู้เชื่อในตรีเอกานุภาพทั้งหลายจะต้องทำขั้นตอนที่สอง คือการตีความตามพระคัมภีร์ เพื่อแสดงให้เห็นจริงๆว่า พระเยซูทรงถูกเรียกว่า theos ในยอห์น 20:28 สิ่งนี้จะนำเราไปสู่บทต่อไป
[1] Theologyศาสตร์เกี่ยวกับพระเจ้า หรือที่เรียกันทั่วไปว่า ศาสนศาสตร์
[2] Brian J. Wright
[3] Jesus as ΘΕΟΣ: A Textual Examination
[4] ชื่อเต็ม, Revisiting the Corruption of the New Testament: Manuscript, Patristic, and Apocryphal Evidence (Daniel B. Wallace, ed., Kregel, 2011) หนังสือเล่มนี้มีข้อเขียนหกเรื่องที่โต้แย้งความน่าเชื่อถือในตัวบทของพระคัมภีร์ใหม่
[5] ในความหมายดั้งเดิมนั้น การวิจารณ์ตัวบทของพระคัมภีร์ใหม่มีจุดมุ่งหมายที่จะกู้คืนถ้อยคำ “ต้นฉบับ” (ตัวจริง) ของงานเขียนในพระคัมภีร์ใหม่โดยการวิเคราะห์ทางวิทยาศาสตร์ของหลายพันต้นฉบับของพระคัมภีร์ใหม่ที่ยังมีอยู่ บทนำที่น่าอ่านของหัวข้อนี้คือ เราได้พระคัมภีร์มาอย่างไร พิมพ์ครั้งที่ 3 ของเนียล อาร์ ไลท์ฟุต; แต่มันเงียบสนิทกับหัวข้อที่สำคัญของการตั้งใจแก้ไขต้นฉบับ งานเขียนมาตรฐานคือ ตัวบทของพระคัมภีร์ใหม่: กระบวนการคัดลอก การใช้คำผิด และการทำให้สมบูรณ์ดังเดิม พิมพ์ครั้งที่ 4, บรูซ เอ็ม เมทช์ และ บาร์ต ดี แอร์แมน งานเขียนล่าสุด (2015) ระดับกลางที่ตระหนักถึงการพัฒนาล่าสุดในการวิจารณ์ตัวบทก็คือ ส่วนสำคัญที่สุดของการวิจารณ์ตัวบท ในพระคัมภีร์ใหม่ โดยสแตนลีย์ อี พอร์เตอร์ และ แอนดรูว์ ดับบลิว พิทส์
[6] English Standard Version และ New American Standard Bible
[7] Aland to Zuntz
[8] Christology
[9] Bishop H.W. Montefiore
[10] ยอห์น 17:3 และนี่แหละคือชีวิตนิรันดร์ คือการที่พวกเขารู้จักพระองค์ ผู้ทรงเป็นพระเจ้าเที่ยงแท้องค์เดียว และรู้จักพระเยซูคริสต์ที่พระองค์ทรงใช้มา
[11] English Standard Version; New Jerusalem Bible
[12] ฉบับมาตรฐาน2011 แปล 2เปโตร1:1ว่า “สิเมโอนเปโตร ผู้รับใช้และอัครทูตของพระเยซูคริสต์ เรียน บรรดาผู้ที่ได้รับความเชื่ออันล้ำค่าเช่นเดียวกับเรา โดยความชอบธรรมแห่งพระเจ้าของเราทั้งหลายคือพระเยซูคริสต์พระผู้ช่วยให้รอดของเรา” แต่ฉบับไทยคิงเจมส์แปลว่า “โดยความชอบธรรมของพระเจ้า และพระเยซูคริสต์ พระผู้ช่วยให้รอดของเราทั้งหลาย” (ผู้แปล)